Anders Celsius – twórca skali Celsiusza

Anders Celsius był szwedzkim fizykiem i astronomem, który przyszedł na świat 27 listopada 1701 roku w Uppsali. Urodzony w rodzinie uczonych, sam poszedł w ich ślady i w wieku 29 lat został profesorem na Uniwersytecie w Uppsali. Jako profesor astronomii bardzo chciał rozwijać swe umiejętności i wiedzę, jednak w ówczesnej Szwecji nie było dużego obserwatorium astronomicznego, został zmuszony do podróżowania po Europie. Odwiedził obserwatoria między innymi w Norymberdze, Rzymie czy Paryżu.
W latach 1736-1737 Celsius był asystentem Pierre’a Louise’a Moreau de Maupertiusa, francuskiego uczonego kierującego ekspedycją naukową do Anders-CelsiusLaponii. Udział w tej wyprawie przyniósł Celsiusowi sławę w rodzinnym kraju. Ekspedycja miała na celu zbadać wybrzuszenie lub spłaszczenie na biegunach kuli ziemskiej, co było punktem spornym w dyskusji prowadzonej między angielskimi a francuskimi uczonymi fizykami, dotyczącej kształtu kuli ziemskiej. Francuska Akademia Nauk postanowiła wysłać dwie ekspedycje – do Peru w okolice równika oraz do Lapinii w okolice bieguna – by w wyniku dokonanych badań i pomiarów ustalić jaki jest na prawdę kształt naszej planety. Wykonane pomiary i obliczenia jednoznacznie wskazały, że kula ziemska jest spłaszczona na biegunach, co niestety nie pogodziło zwolenników nauki angielskiej i francuskiej.
Gdy Celsius wrócił do rodzinnej Uppsali rozpoczął działania mające na celu wybudowanie pierwszego uniwersyteckiego obserwatorium w Szwecji. W 1740 roku spełniły się jego plany i powstało pierwsze obserwatorium astronomiczne. Sam uczony nie został słynnym astronomem, choć to on był jednym z pierwszych uczonych, którzy stwierdzili, że zjawisko zórz polarnych jest ściśle powiązane z polami magnetycznymi ziemi. Spod jego pióra pochodzi także katalog jasności blisko trzystu gwiazd. Zastosował dość osobliwy sposób pomiaru jaki była liczba przyciemnionych szkiełek, przez które obserwował gwiazdy. Płytki pozwalały stłumić światło gwiazdy. I tak na przykład najjaśniejsza gwiazda na ziemskim niebie, Syriusz, miała jasność 25 płytek.
Anders Celsius znany jest przede wszystkim ze stworzonej przez siebie skali mierzenia temperatury. W 1742 roku opublikowano pierwszy artykuł dotyczący skali temperatury. Artykuł nosił tytuł „Uwagi o dwóch stałych termometr-celsiuszastopniach termometru” i ukazał się w Kronikach Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk. Skala polegała na wykorzystaniu temperatury dwóch punktów – topnienia lodu i wrzenia wody. Odległość pomiędzy tymi dwoma punktami na skali Celsius podzielił na sto punktów określając przy tym, że 0 stopni to temperatura zamarzania wody lub topnienia lody, a 100 stopni to moment wrzenia wody.
Anders Celsius zmarł 25 kwietnia 1744 roku w Uppsali z powodu gruźlicy. Został pochowany w kościele w Gamla Uppsala.